Układ wydechowy to jeden z elementów samochodu, który na co dzień często pozostaje niezauważony, dopóki nie zacznie „ryczeć” niczym smok lub wydzielać nieprzyjemnego zapachu spalin. Choć może się wydawać, że to tylko rura wydechowa, nowoczesne układy wydechowe składają się z wielu elementów, takich jak katalizator, filtr cząstek stałych (DPF/FAP) czy zawór EGR.
W niniejszym artykule przyjrzymy się budowie układu wydechowego, jego funkcjom oraz najczęstszym awariom, które mogą narazić właściciela na wysokie koszty napraw.
Funkcja układu wydechowego
Czasy, kiedy układ wydechowy tworzyła „zwykła” rura wydechowa z katalizatorem przeszły już do historii. W XXI wieku, kiedy to coraz bardziej dbamy o środowisko i „walczymy” o spadek jego zanieczyszczenia układ wydechowy spełnia również rolę „oczyszczacza” spalin. I to właśnie elementy odpowiedzialne za zmniejszenie poziomu emisji spalin powodują najwięcej spustoszenia w portfelach kierowców i właścicieli samochodów.
Układ wydechowy pełni trzy podstawowe zadania:
- Zapewnienie optymalnej pracy silnika: Umożliwia prawidłowy przepływ spalin, co wpływa na efektywność i moc jednostki napędowej.
- Odprowadzenie spalin: Skutecznie kieruje spaliny na zewnątrz pojazdu, minimalizując ryzyko zatrucia wnętrza.
- Redukcja hałasu oraz emisji: Dzięki zastosowaniu katalizatora, filtra DPF/FAP oraz zaworu EGR, układ wydechowy zmniejsza poziom hałasu oraz szkodliwe emisje, dbając o środowisko.
Budowa układu wydechowego
Aby lepiej zrozumieć, jak dochodzi do awarii, warto poznać podstawowe elementy układu wydechowego:
- kolektor wydechowy – występuje jako pierwszy element układu, przymocowany jest bezpośrednio do bloku silnika i jest elementem odpowiedzialnym za zbieranie gazów spalinowych z kilku sąsiadujących ze sobą cylindrów silnika
- tłumik – to kolejny element układu wydechowego, który przede wszystkim odpowiada za prawidłową redukcję hałasu
- rura wydechowa z katalizatorem – który za pomocą zachodzącym w nim reakcji chemicznych redukuje szkodliwe zamieniając je na dwutlenek węgla, parę wodną oraz czysty azot
- sonda lambda – umieszczona zwykle w kolektorze wylotowym lub w przewodzie odprowadzającym gazy spalinowe z turbiny, której zadaniem jest badanie składu spalin
- filtr cząstek stałych DPF/FAP, zawór EGR – montowane są zazwyczaj w autach z silnikiem Diesla spełniających normy emisji spalin Euro 4 a więc od roku 2006. Te elementy pojazdu odpowiedzialne są za oczyszczanie spalin ze szkodliwych cząstek stałych – stąd nazwa „filtr cząstek stałych” oraz sadzy.

Najczęstsze awarie układu wydechowego
Praca układu wydechowego odbywa się w bardzo wysokich temperaturach, ma bezpośredni kontakt z niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi. Niestety stosunkowo często dochodzi do jego usterek, które w wielu przypadkach skutkują unieruchomieniem pojazdu.
Rdza:
Większość układu wydechowego wykonana jest ze stali, która wraz w upływem czasu oraz ilością przejechanych kilometrów zaczyna rdzewieć. Początkowo są to małe naloty rdzy, które z upływem czasu znacząco się powiększają, a co gorsza prowadzą do powstania dziur, a w skrajnych przypadkach do podzielenia układu wydechowego na dwie części. Pierwszym z objawów uszkodzenia układu wydechowego jest zmiana dźwięku, który dociera do nas podczas jazdy samochodem, szczególnie podczas osiągania przez silnik wyższych obrotów. W przypadku zauważenia takiego objawu nie pozostaje nam nic innego jak szybkie udanie się do mechanika, gdzie naprawa sprowadza się do wymiany całości lub fragmentu układu wydechowego.
Zapchanie filtrów cząstek stałych:
Obecnie najczęstszą usterką układu wydechowego jest zapychanie filtrów cząstek stałych, czyli DFP/FAP oraz uszkodzenia zaworu EGR. Do zapchania dochodzi w większości przypadków w sytuacji, gdy auto jest w złym stanie technicznym bądź użytkowane jest wyłącznie na krótkich trasach. W takim przypadku należy spróbować wykonać serwisowe wypalanie filtra cząstek stałych. Niestety nie zawsze zabieg ten przynosi pożądany efekt. W takim przypadku pozostaje nam albo regeneracja filtru cząstek stałych albo jego wymiana na nowy.
Kolektor wydechowy i katalizator:
Kolektor wydechowy pomimo solidnego materiału, z którego został wykonany nie jest wieczny i również dochodzi do jego awarii. Najczęstszą jego awaria jest pęknięcie, które spowodowane jest ciągłą zmianą temperatur – kolektor w bardzo krótkim czasie nagrzewa się do wysokich temperatur (nawet 800 stopni), a następnie stygnie. Charakterystycznym objawem dla uszkodzonego kolektora wydechowego jest charakterystyczny dźwięk silnika przypominający „świsty”. Co więcej w przypadku awarii kolektora wydechowego silnik momentalnie traci pełną moc.
Sonda lambda:
Nie zapominajmy również o awariach sondy lambdy, która jest odpowiedzialna za pomiar spalin, a na podstawie wyników jej pracy dobierana jest mieszanka paliwowo-powietrzna. W nowoczesnych autach montowane są nawet dwie sondy lambda. Charakterystycznym objawem jej awarii jest znaczący wzrost zużycia paliwa oraz zasygnalizowany błąd po podłączeniu samochodu do komputera diagnostycznego.
Naprawa układu wydechowego
Największe koszty naprawy układu wydechowego związane są z naprawą zapchanych filtrów DPF/FAP oraz zaworu EGR. Warsztaty samochodowe oferują różne usługi serwisowe pozwalające na usprawnienie zaworu DPF są to między innymi:
- Wypalanie wymuszone albo wypalanie serwisowe – pozwala na przeprowadzenie w warsztacie procesu wypalania aktywnego.
- Chemiczne czyszczenie filtra DPF – opcja czyszczenia chemicznego jest skuteczna i kosztuje od 600 zł wzwyż.
- Wypalanie filtra DPF w piecu indukcyjnym – taką metodę stosuje się w przypadku całkowicie zapchanych filtrów. Wypalanie filtra trwa długo – od 3 do 9 godzin, a ceny takich usług zaczynają się od 650 zł do nawet 1100 zł.
- Wymiana filtra na nowy albo zregenerowany – jeśli właściciel auta nie zdecyduje się na regenerację filtra, albo nie przyniesie ona rezultatów, pozostaje tylko wymiana filtra na nowy albo na zregenerowany. Cena filtra DPF zależna jest od modelu auta, ale można przyjąć, że dobry filtr kosztuje ok. 4000 zł.
Jak dbać o układ wydechowy?
Aby zminimalizować ryzyko awarii i kosztowne naprawy, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
- Regularna konserwacja: Dbaj o stan silnika, ponieważ niewłaściwa kompresja czy wycieki oleju mogą prowadzić do zwiększonego zanieczyszczenia filtra DPF.
- Jazda na dłuższych trasach: Unikaj jazdy wyłącznie po miejskich korkach – regularne przejazdy autostradą pomagają w wypalaniu nagromadzonej sadzy.
- Dbanie o turbosprężarkę: Sprawność turbosprężarki ma bezpośredni wpływ na działanie układu wydechowego, dlatego jej konserwacja jest kluczowa.
Gwarancje GetHelp.pl – pewne wsparcie dla Twojego auta
Jak sam widzisz koszty naprawy układu wydechowego nie są niskie, dlatego warto kupić samochód od sprawdzonego sprzedawcy z gwarancją GetHelp.pl. W ramach gwarancji Grand, który ma w zakresie cały układ wydechowy m.in. Filtr DPF, zawór EGR pokrywamy koszty naprawy zgodnie warunkami gwarancji. Dlatego jeśli kupić auto używane to tylko z gwarancję GetHelp.pl
Gdzie szukać samochodów z gwarancją GetHelp.pl?
Jeśli szukasz dobrego używanego auta, zajrzyj na stronę samochodyzgwarancja.pl, która prezentuje pojazdy już objęte roczną gwarancją GetHelp.pl.
- Autoryzowani Sprzedawcy z całej Polski
- Transparentne opinie: Opinie o sprzedawcach wystawiane tylko przez rzeczywistych kupujących
- Roczna gwarancja: Każdy samochód na stronie ma roczną gwarancję GetHelp.pl wliczoną w cenę
Gwarancje GetHelp.pl znajdziesz także u innych partnerów – współpracujemy z ponad 4 000 komisów na terenie całej Polski.
Czy to już czas na nowe auto? Pobierz bezpłatny raport awaryjności samochodów używanych
Zastanawiasz się, czy jeszcze naprawiać swój samochód, czy jednak lepiej poszukać innego?
Pobierz bezpłatny raport awaryjności samochodów używanych, przygotowany na podstawie 50 000 zgłoszeń awarii. W materiale znajdziesz analizę awaryjności marek i modeli, koszty napraw i najczęstsze awarie, statystyki i wykresy oraz wnioski ekspertów. Raport awaryjności od GetHelp.pl pomoże Ci podjąć świadomą decyzję zakupową.
